کاربرد فایل htaccess در وبسرورها اهمیت فراوانی دارد. وب سرورها همانند نرمافزارهایی هستند که درخواستهای کاربران را دریافت کرده و سپس پاسخ آنها را در قالب صفحات وب به مرورگر آنها ارسال می کنند. htaccess. یک فایل با محیط متنی میباشد که برای پیکربندی پوشههای مختلف در برخی از وبسرورها همانند آپاچی به کار میرود. بسیاری از عملیاتی که با کد نویسیهای پیشرفته انجام میشود تنها با نوشتن یک خط کد در این فایل قابلیت اجرایی پیدا میکند. به عبارت دیگر در سیستمهای تحت وب که عموما با زبان برنامه نویسی html یا php طراحی شدهاند و روی سرور لینوکس میزبانی میشوند برای ایجاد پیکربندی در دایرکتوریها و پوشهها روی وبسرور آپاچی از فایل htaccess کمک گرفته میشود. این فایل در زمان عدم دسترسی به root سرور برای کنترل آپاچی بسیار مفید است.
توسط این فایل، کارهای بسیاری میتوان انجام داد که ریدایرکت کردن صفحات به یکدیگر، تغییر پسوند فایلها، رمزگزاری پوشهها برخی از این موراد هستند.
نحوهی دسترسی به فایل htaccess. چگونه انجام میگیرد؟
جایگاه این فایل در دایرکتوری public_html هاست قرار دارد. این فایل معمولا به صورت خودکار در سیستم های مدیریت محتوا همچون وردپرس و دروپال ایجاد میشود.
در صورتی که کنترل پنل شما از نوع Cpanel باشد، معمولا برخی از فایلها در آن به صورت پیش فرض در حالت مخفی قرار دارند، بنابراین برای دسترسی به آنها باید به صورت زیر اقدام کرد:
ابتدا وارد پوشه ی File Manager شوید سپس در بالا سمت راست صفحه بر روی دکمهی Setting کلیک کرده تا پنجرهی pop up مربوط به تنظیمات فایل منیجر باز شود. در این پنجره تیک گزینهی Show Hidden Files را زده و آن را سیو کنید. با این تغییر پوشهی مخفی htaccess در فایل public_html قابل رویت است.
همانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره شد این فایل معمولا در سیستمهای مدیریت محتوایی چون وردپرس، جومیلا و دروپال به صورت خودکار ایجاد میشوند و مسئولیت مهمی بر عهده دارند که در ادامه به برخی از وظایف آن اشاره می کنیم.
- تغییر عنوان و فرمت فایل اصلی index
- جلوگیری از سرقت فایلها و فولدرهای درون هاست
- محدودیت دسترسی با IP های خاص
- افزایش امنیت فایل
- مخفی کردن لیست دایرکتوریها
- استفاده از حافظهی کش در مرورگر بازدیدکنندگان
- محدود کردن نوع فایلهای قابل اجرا و نمایش
- اضافه کردن mime-type
- فعال کردن gzip
- ایجاد محدودیت در آپلود فایل
- ایجاد محددیت در حجم پست ارسالی
- تنظیم محدودیت حافظه memory-limit
- تعریف ریدایرکت
- تغییر صفحهی پیش فرض
توصیه میشود در صورت عدم نیاز به تعریف این کدها از آنها استفاده نکنید. زیرا در کنار قابلیتهای فراوان استفاده از این فایل، با فعال کردن یک تابع، احتمال هک شدن وبسایتها افزایش خواهد یافت و راه نفوذ هکرها به هاست میزبان معمولا از طریق طوابع فعال در فایل htaccess هموار میشود.
توجه داشته باشید زمانی که تنظیماتی در فایل htaccess. قرار داده میشود بر روی پوشهی جاری و زیرپوشههای آن اعمال میشود و با قرار دادن یک فایل htaccess. دیگر در زیر پوشهای خاص، تنظیمات پوشهی والد نقض خواهد شد. توجه به این نکته حائز اهمیت است و چشم پوشی از آن متحمل خسارت در هزینه و زمان خواهد بود.