آدرس آیپی یکی از معدود اصطلاحاتیست که در دنیای دیجیتال با آن سر و کار داریم. دانستن یا ندانستن مفاهیم مرتبط با آن ما را در استفاده از دنیای دیجیتال دچار محدودیت نمیکند و البته یکی از مفاهیم اساسی و پایهای آن محسوب میشود.
آدرس و نشانی یکی از مفاهیم بسیار اساسی در دنیای واقعی میباشد و هر شخصی برای دریافت یا ارسال بسته به آن نیاز دارد. دنیای دیجیتال نیز از این امر مستثنی نیست و هر دستگاهی که به اینترنت متصل شود آدرسی به آن اطلاق میشود که اصطلاحا آیپی نام دارد.
پروتکل نشانی اینترنت Internet protocol address که به اختصار آن را IP Address میشناسیم، نشانی عددی است که به هر یک از دستگاهها و رایانهها اختصاص داده میشود. پیامهایی که دیگر رایانهها برای رایانهی مورد نظر میفرستند، با این نشانی عددی همراه هستند. راهیاب شبکه آن را مانند نشانی گیرنده در نامههای پستی تعبیه میکند تا در نهایت پیام به رابط شبکهای رایانهی هدف برسد.
انواع IP
در حال حاضر دو نوع IP در حال استفاده میباشند که هر کدام نشانی را به شیوهی متفاوتی نمایش میدهند. این دو نوع آی پی از نوع ورژن ۴ و ۶ میباشند.
درIP نسخهی ۴، نشانی به وسیلهی یک عدد ۳۲ بیتی که به صورت چهارتایی با نقطه از یکدیگر تفکیک شده اند، که به صورت ده دهی نوشته میشوند. هر کدام از ۴ بخش را یک هشتایی میگویند . به دلیل آنکه طول آن ۸ بیت یا ۱ بایت است. همینطور عددی از ۰ تا ۲۵۰ یا ۲ به توان ۳۲ را میتواند شامل شود.
نشانی IP، ۳۲بیتی به دوبخش پیشوند و پسوند تقسیم میشود تا مسیریابی کارآمدتری را در پی داشته باشد. پیشوند آدرس، همان شبکهای است که رایانه به آن متصل است و پسوند یک رایانه، میزبان شبکه رامشخص میکند. در نتیجه زمانی که دو رایانه به دو شبکهی مختلف وصل باشند نشانیهایشان دارای پیشوند متفاوت و پسوند مشابه خواهد بود.
کلاسهای مختلف IP نسخه ۴
نسخه ۴ دارای سه کلاس متفاوت نشاندهی IP است . شبکههای بزرگ کلاس A و شبکههای متوسط کلاس B و کلاسهای C برای شبکههای کوچک اطلاق میشود. کلاس P نیز برای شبکههای چندگانه در نظر گرفته شده است.
تشخیص کلاس IP
برای تشخیص کلاس آیپی کافیست به چهار بیت ابتدایی آدرس توجه کنیم. سپس میتوان توسط آن به کلاس آن پی برد. معمولا بازهی اعداد به کار برده شده در آدرس، اشاره به کلاس های متفاوتی میکند.
Ip خصوصی
برای جلوگیری از هدر دادن IP در هر کلاس، یک محدودهی آیپی در شبکهی خصوصی مانند شبکهی داخلی ادارات و شرکتها، برای اتصال یک شبکهی خصوصی به اینترنت از برگردان نشانه شبکه استفاده میشود. به این معنی که نشانی خصوصی به یک یا چند نشانی منحصر به فرد عمومی ترجمه میشود.
IP ایستا و پویا
آیپیها به صورت ایستا و پویا مورد استفاده قرار میگیرند:
ویژگی IP پویا همانطور که از نام آن پیداست در واقع با هر بار وصل شدن به اینترنت دچار تغییر میشود و اما IP ایستا دقیقا عکس آن عمل کرده و همواره ثابت باقی میماند.
درIP پویا، پروسه به این صورت انجام میگیرد که کاربر هر بار با اتصال به اینترنت، پروتکل پیکربندی پویای میزبان به او یک نشانی IP اختصاص میدهد، و این روند در اتصالات بعدی نیز طی میشود.
IP نسخهی ۶
در IP نسخهی ۶، آدرس از ۳۲ بیت به ۱۲۸ بیت افزایش پیدا کرده و امکان تعریف و دسترسی آدرسهای IP بیشتری را فراهم کرده است، همین امر سبب شده مسیریابهای اینترنتی کوچکتر شده و سیستم عاملهای خانگی مانند ویندوز و … نیز پشتیبانی شوند.
درIP نسخهی ۶ از هگزادسیمال استفاده میشود که همین امر موجب دستیابی به تعداد بیشتری از آدرس آیپیها را فراهم میآورد. دلیل استفاده از نسخهی ۶ این پروتکل، افزایش کاربران دنیای دیجیتال است که روز به روز بر تعداد آن افزوده میشود.